Shtëpia ku jetojmë dhe qetësia mendore.

Shtepia  jonë  ndikon  shume  mbi  ne. Ka  nje  lidhje  interesante  mes  shtëpisë  ku  jetojmë  dhe  qetesise  tonë  mendore. Te  kujdesesh  per  shtepine  tende  eshte  si  te  kujdesesh  per  veten. Si  mund  të  kemi  nje  shtepi  “suport  të  psikes  tone ?” Janë  4  elemente  lehtesisht  te  aplikueshem  ne  çdo lloj  shtepie  qe  ndihmojne  per  t’a  realizuar  kete  gje. E  para : – Ne  nje “ shtëpi  suport  te  psikes  tone” nuk  duhet  të  mungojë  kurrë  diçka  e  gjelbërt ; – por  jo  kana  e  ujit, as  ndezësja  e  gazit, por  elemente  te  tjere  si  psh, bimë, lule, ujë, drurë. Shume  studime  tregojnë  se  ekspozimi  ndaj  elementeve  natyrore  lidhet  shume  me  nje  nivel  te  larte  mireqenie  psikologjike , duke  ndihmuar  ne  uljen  e  stresit, ankthit  dhe  lodhjes  mendore. Nqse  nuk  ke  mundesi  te  fusesh  menjehere  nje  element  te  gjelber  ne  shtepi , studimet  thone  qe  edhe  një  tablo  qe  perfaqeson  natyren  apo  muzike  ne  sfond  me  tinguj  nga  natyra  kanë  impakt  qetesues. Ka  dhe  nje  arsye  te  evolucionit  qe  shpjegon  pse  njeriu  eshte  shume  i  terhequr  nga  elementet  natyror. Ne  te  kaluaren  ishin  pikerisht  ambientet  e  pasura  me  uje  dhe  me  vegjetacion  qe  favorizonin  mbijetesen  tone  duke  na  ofruar  ushqim  dhe   strehë. Gjeja  e  dyte  qe  nuk  duhet  te  mungoje  ne  nje  “shtepi  suport  te  psikes” eshte  prania  e  diçkaje  “te  gjalle.” Kjo  pike  lidhet  pjeserisht me  piken  e  pare, por  nga  nje  perspektive  pak  me  ndryshe. Nje  nga  nevojat  e  njeriut  eshte  natyra  si  deshmitare  e  jetes. Natyra  qe  rritet   dhe  rirritet, lind  dhe  rilind  ne  menyre  ciklike. Natyra  rigjenerohet  çdo  here, rizgjohet  edhe  nga  dimret  me  të  ftohte  dhe  te  kesh  diçka  te  gjalle  para  syve  ne  shtepi  rikujton  pikerisht  kete ; aftesine  tone  per  te  rilindur  e  rinovuar  vazhdimisht. – te  rilindur  nga  nje  dhimbje, vuajtje , nga  nje  periudhe  negative  ne  jete ,  por  edhe  rinovim  idesh, pasionesh, kendveshtrimesh, te  lenit  menjane  te  diçkaje  qe  nuk  na  bind  më,  per  te  perqafuar  te  renë  dhe  ndryshimin.  Sigurisht  te  kultivosh  perime  dhe  te  meresh  me  kopshtari  jane  veprime  qe  e  tregojne  me  se  miri  kete  shembull. Ne  pamundesi  per  t’a  bere  kete  gje  mund  te  mbajmë  nje  zhardhok  ne  ujë , nje  bime  aloe, fara  lulesh  te  mbjella  në  vazo  e  te  vendosura  ne  tarracë  a  ne  parvazin  e  ballkonit.

 Elementi  i  trete  qe  duhet   te  jete  ne  shtepi  per  te  sjelle  mireqenie  psikologjike  eshte  prania  e  nje  kendi  te  mbrojtur. Nje  tjeter  nevoje  biologjike  e  njeriut  eshte  te  kete   nje  kend  ku  te  ndjeje  qe  i  ka  krahet  e  mbrojtura  dhe  te  veshtroje  nga  nje  perspektive  e  sigurte  gjithe  pjesen  tjeter  te  mjedisit. Kjo  eshte  mes  te  tjerash  nje  nga  arsyet  per  te  cilen  te  gjitha  tavolinat  afer  kendeve (në  një  kafene) mbushen  me  shpejt  sesa  ato  ne  mes  te  dhomës. Te  kesh  nje  kend  te  mbrojtur  ne  shtepi  te  ben  te  ndjehesh  i  sigurte, i  perqendruar  te  gjerat  e  tua  dhe  perkohesisht  i  shkeputur  nga   detyrimet  emocionale  qe  kerkon  jeta  familjare.- Nje  kolltuk  veçanerisht  i  rehatshem ,cepi  i  nje  divani , nje  studio  e  keshtu  me  rradhe…Nqse  ne  shtepine  tende  eshte  e  pamundur  te  kete  privatesi  mund  te  perdoresh  edhe  nje  separé (ndarese), qe  krijon  nje  fare  shkeputje  nga  pjesa  tjeter  e  shtepise. Elementi  i  fundit  qe  duhet  per  nje  shtepi  mbeshtetese  te  psikes  eshte  ai  qe  quhet:  “Kendi  i  Uni – t.” Behet  fjale  per  nje  hapesire  te  vogel  ku  mbahen  dhe  ekspozohen  kujtimet  më  domethenese. Mund  te  jete  faqja  e  një  muri, e  deres  se  nje  dollapi  nga  brenda , nje  tabele  e  varur, nje  sirtar, etj. Kendi i  Uni-t  mund  te  kete  artikuj  gazetash  te  prera, letra, post – it, fotografi, ftesa  eventesh; – pra  fragmente  te  jetes  sone  personale. Mund  te  kete  trofe  te  fituara  ne  garat  tona ,medalje, kujtime  te  eksperiencave  te  kaluara  ne  te  cilat  identifikohemi  dhe  sot  jane  shnderruar  ne  burim  krenarie. Ky  kend  mund  te  na  ndihmoje  te  rikuperojme  energjite  dhe  t’ju  gezohemi  arritjeve  dhe  zotesive  qe  kemi  fituar…Ose  me  thjesht  akoma  na  ndihmon  te  kujtojme, te  imagjinojme, te  fantazojme  dhe  te  rigjejme  vetveten. Po  ju  e  keni  nje  kend  te  gjelber, diçka  te  gjalle, nje  qoshe  te  mbrojtur  dhe  nje  kend  te  Uni-t  ne  shtepi ?

(psikologjia për të gjithë)                                                                       28/prrill/2019