Strategji për të kapërcyer situatat e vështira.

Sa herë  jemi  gjendur në jetë para situatave shumë  të veshtira dhe të  padurueshme.Psh ; ne  pune  me  nje  shef  apo  koleg  qe  na  e  “nxin” jeten , ne  familje ku jeta ne çift eshte bere nje ferr nderkohe qe e kishim imagjinuar krejt  ndryshe, ne  jete  kur  mberrin  nje  lajm i  papritur  dhe na prish  gjithe  planet  qe  kishim  bere  e  nuk  dime  nga  t’ja  nisim. Mund  te  jene  me  mijra  situatat  kur  pritshmerite  tona  jane  te  larta , por  realiteti  eshte  krejt  ndryshe.  Pikerisht  kur  ka  nje  ngerç  te  forte  mes  asaj  qe  prisnim  dhe  asaj  qe  ndodh  ne  te  verete , atehere  lendohemi  thelle. Por  çfare  duhet  te  bejme  atehere ? – nga  duhet  t’ja  fillojme ? – Mund  te  mbeshtetemi   ne  keto  4  perqasje; E  para (dhe  me  e  zakonshmja) eshte ; 1) Analizojme  situaten. Shenojme  pro dhe  kunder  dhe  vendosim nese  do  largohemi  apo  do  rrime  ne  kete  situate. Sigurisht  qe  nuk  kemi  sferen  magjike  te  shohim  se  cila  eshte  zgjidhja  e  duhur,por  me  kete  parashikim  mund  te  shohim  se  cila  duket  zgjidhja  me  e arsyeshme  dhe  te  vendosim  te  largohemi . Braktisim  gjithçka  dhe  ikim. Megjithate  jo  gjithmone  eshte  e  mundur  t’a  zgjedhim  kete  rruge  dhe  ndonjehere  jemi  te  detyruar  te  qendrojme  aty  ku  nuk  do  donim  te  ishim. Per  kete  arsye  nuk  na  mbetet  vecse  te  bashkejetojme, pra  te  mesojme  te  rrime  aty  brenda. Por  si ? – Le  ta  shohim  me  3  pikat  e  tjera.

– 2)Nje  nga  alternativat  qe  nuk  i  keshillohet  askujt , por  qe  shume  nga  ne  e  bejne   eshte  te  “dorezohesh” dhe  te  besh  ato  gjera  qe  e perkeqesojne  situaten  qe  po  jeton.Nuk  surprizohemi  sepse  te  pakten  nje  here  ne  jete  ky  eshte  nje  opsion  qe  te  gjithe  e  kemi  zgjedhur ; preokupohemi , shajme, fajesojme,vazhdojme  pra   më  kot  ta  perplasim  koken ne  mur …mund  te  largohemi  nga  shoqeria, te  mbyllemi  ne  vetvete , te  dystohemi  para TV ,te  pime  pa  fund , te  hame  pa  sensin  e  mases.. .Te  gjitha  keto  opsione  e  vendosin  jeten  tone  ne  standby…por  koha  nuk  ndalon . Ajo  vazhdon  te  konsumoje  momentet  tona.Ne  kesi  rastesh  nqse  do  sillemi  ne  kete  menyre  do  te  vazhdojme  te  heqim  gjithmone  e  me  teper  prej  jetes  tone  dhe  veshtire  te  gjejme  qetesi.

3) Mundesia  tjeter  eshte  te  qendrojme  dhe  te  provojme  te  ndryshojme  ate  qe  eshte e  mundur  te  ndryshohet. Eshte  nje  perqasje  shume  me  e  dobishme  se  ajo me  lart. Nisemi  nga  ketu; bej  gjithçka  qe  mund  te  besh  realisht  per  te  permiresuar  situaten  tende. Nqse  nuk  te  pelqejne  format  e  trupit , mund  te  fillosh  te  besh  ushtrime  fizike. Nqse  jeta  ne  çift  nuk  te  kenaq, perpiqu  t’a  permiresosh.Nqse  ke  nje  forme  vartesie  kerko  ndihmen  e  specialistit  e  keshtu  me  rradhe.Sigurisht  qe  nuk  eshte  gjithmone  e  mundur  te  permiresojme  situaten  ne  te  cilen  gjendemi, ose  nuk  mund  t’a  permiresojme  plotesisht  ate. Ketu mberrijme ne piken e fundit.

 4) Qendro  dhe  prano  ate  qe  nuk  mund  te  permiresosh  dhe  per  pjesen tjeter  jeto  ne  koherence  me  vlerat  e  tua. Pasi  ke  provuar  te  ndryshosh  ate  qe  munde,duhet  te  pranosh  ndjesite  e  tua  negative,emocionet  e  tua  te  dhimbeshme ,bashkejeto,leri  hapesire  dhimbjes, beje  te  dale  jashte Eshte  joproduktive  te mundohesh t’ia  mbathesh  prej  tyre dhe  shume  më mire  te  mesosh  te  jetosh  me  kete  pjese  te  vetes  edhe  pse  nuk  eshte  e  thjeshte. I  gjejme  te  aplikuara   konkretisht  keto  4  koncepte ne  jeten e  Nelson  Mandeles. Ai  u  mbajt  i  burgosur  per  27  vjet  nga  qeveria  afrikanojugore,sepse  ishte  kunder  diskriminimit  rracial  te  qeverise. Per 27  vjet  u  gjend  perballe  nje  situate  shume  komplekse  dhe  te  veshtire, qe  nuk  eshte  se  e  deshironte. Atehere; – Nuk  mund   te  realizonte  perqasjen e I – re; te  linte  ishullin, qeline  e  burgut, sepse  ishte  i  detyruar  te  qendronte  pasi  mbahej  aty  me  force. Zgjodhi  gjithashtu  te  mos  aplikonte  as  perqasjen  e  II-të  – Nuk  e  “paralizoi”  jeten  e  tij  dhe  te  qahej  e  ankohej  per  ate  çka  mund  te  kishte  qene.Ishte  i  detyruar  te  bashkejetonte  me  nje  situate  qe  nuk  e  donte. Ajo  qe  beri  ishte  pranimi  i  mendimeve  dhe  emocioneve  te  tij duke  u  munduar  te  jetoje  ne  koherence  me  vlerat  e  tij. Mbeshteti nga burgu, nga  ajo  situate  tmerresisht  e  veshtire  Lirine, Paqen, Barazine. Në  ç’menyre  arriti  qe  ne  nje  kontekst  te  tmerrshem  te  jetonte  ne  koherence  me  vlerat  e  tij ? -Gjate  27  vjeteve  te  burgut  Mandela  duhet  te  punonte  brenda  nje  shpelle gelqerore. Pavaresisht  situates  se keqe  arriti  ta  shnderroje  ate  ne  nje  avantazh. Ai  e  dinte  qe  per  te  promovuar  Demokracine  njerezit  duhet  te  mesonin. Per  kete  organizoi  brenda shpelles  takime (të ndaluara) mes  personave  te  shkolluar  me  persona  më  pak  te  shkolluar. Me  vone  kjo  gje  u  emertua  si  “Universiteti  i  Mandeles”. Rasti  i  Mandeles  eshte  i  veçante  por  formula  e  tij  mund  te aplikohet  nga  te  gjithe  ne , nga  çdonjeri , ne  çfaredo  situatë…Nqse  puna  apo  martesa  jone  jane  te  tmerrshme  mund  te  mbeshtetemi te hipoteza  e pare; t’ia  mbathim,te  largohemi.Nqse  per  arsye  te  shumta  vendosim  te  rrime  ne  kete  situate,mos  e  “paralizo” jeten  tende, por  bej  gjithçka  per  t’a  permiresuar  dhe  pasi  ke  bere  gjithçka  qe  mund  te  besh  per  t’a ndryshuar  apo  permiresuar  atehere  vazhdo  te  qendrosh  aty  por  mundohu  te  jetosh   ne  koherence  me   vlerat  e  tua. Ji  personi  qe  deshiron  te  jesh dhe impenjohu  te  reagosh  ne  menyre  koherente  me  ate  qe  je !

(psikologjia per te gjithe)                                                                             5/Janar/2019