“ Ju lutem mos mendoni për ariun e bardhë” !!

Emocionet  janë  forca  e  brëndëshme  më  e  madhe  e  jona,  ajo  forcë  që  na  diferencon  nga makineritë  dhe  na  lejon  të  ëndërrojmë, të  shpresojmë, të  dashurojmë. Nuk  është  dhe  aq  e  thjeshtë  të  vendosim  që  të  mos  mendojmë  apo  të  mos  ndjejmë  një  emocion.
Për  të  realizuar  një  eksperiment  në  dukje  shumë  të  thjeshtë  psikologët  e  Trinity  University grumbulluan  një  grup  personash . Ishte  viti  1987 : Personave  të  këtij  grupi  ju  tha  që  nuk  duhet  të mendonin  një  ari  të  bardhë . Sa  herë  që  do  të  mendonin  do  ti  binin  një  zileje. Pas  kësaj  periudhe “represioni” të  vetëdijshëm , studiuesit  shkencor  ju  kërkuan  personave  të  mendonin  për  çfarë  të  dëshironin  dhe  mes  të  tjerash  dhe  për  një  ari  të  bardhë. Edhe  në  këtë  rast , kur  t’ju  vinte  në  mendje  imazhi  i  një  ariu  të  bardhë  ata  duhet  ti  binin  një  zileje.
Një  grupi  tjetër  pjesëmarrësish  ju  folën  për  një  ari  të  bardhë, por  atyre  nuk  ju  kërkuan  që  ta largonin  nga  mëndja  këtë  mendim. Eshtë  shumë  interesant  të  shohim  se  çfarë  ndodhi : personat  që  duhet  ta  largonin  nga  mendja  imazhin  e  ariut  të  bardhë, ishin  pikërisht  ata  që  i  ranë  me  shume  ziles  sepse  e  menduan  më  shpesh  se  të  tjerët  Ariun  e  bardhe.

Ndodh  kështu  edhe  me  emocionet.Sa  më  shumë  mundohemi  të  kontrrollojmë  emocionet , aq  më  tepër  ato  na  kontrrollojnë  ne.. Nuk është  dhe  aq  e  thjeshtë  të  vendosim  që  të  mos  mendojmë  apo  të  mos  ndjejmë  një  emocion. Megjithatë  mundemi  që  brënda  një  kohe  të  shkurtër  ti  reduktojnë  emocionet  e  pakëndëshme, nepermjet  ketyre  strategjive  qe  njihen  në  psikologji . Ato  jane:Fuga (arratisja) dhe  të  luftuarit .

Tre  strategji  Fuge:T’ja  mbathësh, të  fshihesh ndaj  personave, vendeve, mjediseve  që  na  shkaktojnë  emocione  negative. Të  heqesh  mendjen  prej  tyre  duke  u  perqendruar  ne  mendime  ose  aktivitete  te  gezueshme.(te shohesh  nje  film, lexosh  nje  liber ,  të  bësh  pazar  etj).Të  mjegullosh  mendjen  duke  perdorur  ilaçe , qetësues, drogera , alkool, te  flesh  shume.

 Katër  strategji  luftimi :T’i  ndrydhësh  mendimet . Atehere  kur  perpiqemi  ti  shtypim  emocionet  dhe  mendimet  duke  i  shtyrë  thellë.Të  diskutosh  me  mendimet  e  tua  të  këqija  duke  u  munduar  ti  besh  ato  me  te  mira. Psh. nqse  mendja  të  thote “je  një  deshtak“, i  themi : “nuk  është  e  vertete, mendo  se  sa  shume  ke  arritur  deri  tani “.T’i  dominosh  mendimet  dhe  emocionet  duke  thënë : “qetësohu!“,“reago !“Te  vetedetyrosh  veten  te  ndjehesh  ndryshe.
Keto  strategji  kerkojne  shume  kohe  dhe  energji. Ato  mund  te  rezultojne  efikase  per  nje  kohe  te  shkurter. Per  te  reaguar  ne  menyre  te  pershtateshme  ndaj  emocioneve  dhe  mendimeve  torturuese  te  mendjes  kryesorja  eshte  qe  ti  pranojme  ato. Ti  pranosh  do  te  thote  te  jemi  te  gatshem  ti  mirepresim  dhe  t’ju  ” bejme  nje  vend”  në  jetën  tonë. Nuk  duhet  detyrimisht  të  na  pelqejne… Askush  nuk  e  do  ankthin, friken, turpin. Qellimi  eshte  te  bejme  paqe  me  to  dhe  te  pranojme  qe  janë  prezente. Nqse  tmerrohemi  dhe  alarmohemi  nga  prania  e  tyre ; ato  rikthehen  akoma  me  më  shumë  intensitet . Pasi  ti  kemi  pranuar  me  qetësi  do  të  kemi  më  shumë  mundesi  të  perpunojmë , trajtojmë  dhe  zvogelojmë  intensitetin  dhe  efektin  e  tyre  demtues.

(psikologjia për të gjithë)                                                                                            10/maj/2017